Kryteria oceny ekonomicznej efektywności inwestycji.

Przedmiotem licznych badań w wielu dyscyplinach nauk ekonomicznych są metody oceny efektywności projektów inwestycyjnych. Przedmiotowe publikacje w większości są związane z zaletami poszczególnych alternatywnych metod oceny. Faktem jest, iż w literaturze rozróżniamy szereg sposobów określania metod oceny – autorzy używają określeń typu: techniki budżetowania kapitałowego, metody oceny projektów inwestycyjnych, kryteria oceny , mierniki oceny.


Techniki budżetowania kapitałowego dzielimy na:

Techniki statyczne – okres zwrotu, księgowa stopa zwrotu, porównanie kosztów, porównanie zysków.

Techniki dynamiczne – wartość zaktualizowana netto NPV, wewnętrzna stopa zwrotu IRR, zdyskontowany okres zwrotu, zmodyfikowana wewnętrzna stopa zwrotu MIRR, inne wersje wewnętrznej stopy zwrotu.

Omawiane techniki posiadają również różne ich podziały i klasyfikacje, jak np. metody proste i rozwinięte, bądź metody związane z pojedynczymi przedsięwzięciami i programami inwestycyjnymi z jednej strony oraz warunkami deterministycznymi i niedeterministycznymi z drugiej
Jednym z najbardziej cenionych podziałów jest podział ze względu na metody oceny efektywności , który zwraca uwagę na czynnik czasu. Grupa metod ujmująca czynnik czasu postrzegana jest jako dynamiczna (rozwinięta), natomiast techniki nie biorące pod uwagę czynnika czasu określa się jako metody statyczne (proste). Powinniśmy też zapamiętać, iż mierniki oceny są tylko narzędziem ulepszającym proces podejmowania decyzji, natomiast wiarygodność wyniku rachunku opłacalności uzależniona jest od jakości danych ekonomiczno – finansowych będących ich podstawą

            Kryteria tradycyjne (statyczne)

Zalecaniem do wstępnej oceny i selekcji badanych projektów inwestycyjnych, są statyczne (uproszczone) metody oceny efektywności inwestycji (techniki budżetowania kapitałowego). Przedstawiana grupa technik posiada charakter uproszczony. Wielkości roczne wykorzystywane w tych metodach są wielkościami nominalnym, nie zdyskontowanymi na moment przeprowadzania oceny. Z punktu widzenia kryterium, prowadzi to do równoważnego traktowania nakładów i efektów, ze względu na moment rzeczywistego ich wystąpienia. Najczęściej stosowane proste metody oceny to:
  •     księgowa stopa zwrotu,
  •     okres zwrotu nakładów inwestycyjnych,